حقایقی جذاب در مورد مغز انسان
سحر اکبریان مغز بخش بسیار پیچیده‌ای از بدن ماست و قابلیت ارسال و دریافت حجم بالایی از اطلاعات را دارد. به همین دلیل، هنوز اسرار زیادی در مورد مغز انسان وجود دارد. ما در ادامه‌ی این مطلب قصد داریم حقایقی جذاب در مورد مغز انسان را ارائه کنیم.
۱. انجام دادن همزمان چند کار غیرممکن است.
وقتی فکر می‌کنیم داریم چند کار را به صورت همزمان انجام میدهیم، در واقع داریم تغییر زمینه میدهیم. یعنی به سرعت بین کارهای مختلف جابه‌جا می‌شویم، نه اینکه آن‌ها را به صورت همزمان انجام دهیم. تحقیقات زیادی وجود دارند که نشان می‌دهند انجام دادن همزمان چند کار بسیار مضر است و میزان خطای ما را حدود ۵۰٪ بالا می‌برد. این مسئله یعنی انجام دادن کارها دو برابر زمان می‌برد.
۲. حقایقی جذاب در مورد مغز انسان: مغز یک بزرگسال حدود ۱.۵ کیلوگرم وزن دارد.
مغز انسان حدود ۱.۵ کیلوگرم است و حدود ۲٪ وزن بدن انسان را تشکیل می‌دهد. بافت مغز مانند یک ژله سفت است.
۳. حدود ۷۵٪ مغز از آب تشکیل شده است.
مغز انسان از ۷۵٪ آب تشکیل شده است. در چنین شرایطی کم آبی حتی به اندازه ۲٪ می‌تواند تاثیر منفی روی عملکرد مغز بگذارد. کم آبی بدن و از دست دادن سدیم و الکترولیت‌ها باعث تغییرات حاد در حافظه و تمرکز می‌شود. برای اینکه عملکرد مغز و بدنتان افت نکند، به اندازه‌ی کافی آب بنوشید تا بدنتان را هیدراته نگه دارید.
۴. اندازه مغز انسان در سال اول زندگی سه برابر می شود.
مغز یک نوزاد دو ساله حدودا ۸۰٪ رشدش را انجام داده است و تا حدود ۱۸ سالگی هم به رشد خودش ادامه خواهد داد. مسئله‌ی جالب این است که مغز انسان تا حدود ۲۵ سالگی به بلوغ کامل نمی‌رسد. شاید جالب باشد بدانید که مغز انسان نسبت به اندازه‌ی بدنش بزرگ‌ترین مغز در بین تمام مهره‌داران است.
۵. حقایقی جذاب در مورد مغز انسان: سردرد ناشی از یک واکنش شیمیایی است.
فعالیت شیمیایی در مغز، اعصاب، رگ‌های خونی اطراف جمجمه و یا عضلات سر و گردن (یا ترکیبی از این عوامل) یکی از دلایل اصلی به وجود آمدن سردرد است. سروتونین یک ماده شیمیایی ضروری برای ارتباط بین سلول‌های عصبی است. هنگامی که سطح سروتونین یا استروژن تغییر کند، بعضی از افراد سردرد یا میگرن می‌گیرند. سطح سروتونین هم روی مردان و هم روی زنان تاثیر می‌گذارد، این در حالی است که نوسان استروژن فقط روی زنان تاثیر می‌گذارد.
۶. مغز انسان تقریبا صد میلیارد نورون دارد.
صد میلیارد نورون در مغز انسان‌ها وجود دارد. این عدد تقریبا برابر با تعداد ستاره‌های کهکشان راه شیری است. نورون‌ها به وسیله‌ی تریلیون‌ها سیناپس به هم وصل شده‌اند. کارشناسان به این جنگل عصبی می‌گویند. برای هر چیزی که می‌بینیم، فکر می‌کنیم و یا انجام میدهیم، اطلاعات بین نورون‌ها در مغز ما جابجا می‌شود. این نورون‌ها اطلاعات را با سرعت‌های متفاوتی انتقال می‌دهند. سریع‌ترین سرعت انتقال اطلاعات بین نورون‌ها حدود ۴۰۰ کیلومتر بر ساعت است. مسئله‌ی جالب این است که نورون‌ها فقط ۱۰٪ از مغز انسان را تشکیل می‌دهند. واقعا مغز یک جهان شگفت‌انگیز است.
۷. این یک افسانه است که انسان‌ها فقط از ۱۰٪ مغزشان را استفاده می‌کنند.
شاید شما هم این جمله را شنیده باشید: باهوش‌ترین انسان‌ها هم فقط از ۱۰٪ ذهن‌شان استفاده می‌کنند. این چیزی به جز افسانه نیست! در واقع همه‌ی ما انسان‌ها بیشتر از این میزان از مغزمان استفاده می‌کنیم. ۱۰٪ کارایی مغز چیزی است که فقط در هنگام خواب استفاده می‌شود!
البته این درست است که تمام نواحی مغز ما به صورت همزمان و در تمام لحظات کار نمی‌کنند. اما محققان و دانشمندان حوزه‌ی مغز با استفاده از فناوری تصویربرداری نشان داده‌اند که بیشتر بخش‌های مغز، مثل همه‌ی ماهیچه‌های بدن، به صورت ۲۴ ساعته فعال هستند.
۸. کلسترول کلید یادگیری و حافظه است.
مغز کلسترول بیشتری نسبت به هر اندام دیگری دارد. در واقع، حدود ۲۵٪ از کلسترول بدن در مغز قرار دارد. مغز به شدت به کلسترول وابسته است، اما متابولیسم کلسترول آن منحصر به فرد است. به خاطر اینکه سد خونی مغزی مانع از جذب کلسترول خون توسط سلول‌های مغز می‌شود، مغز باید کلسترول مورد نیاز خودش را تولید کند. ضمنا کلسترول مغز بسیار پایدارتر از کلسترول سایر اندام‌هاست.
۹. رویاها ترکیبی از تخیل، عوامل فیزیولوژیکی و عوامل عصبی هستند.
سیستم لیمبیک در مغز میانی با احساسات در بیداری و رویا سر و کار دارد. این بخش از ساختار مغز شامل آمیگدال یا همان بادامه‌ی مغز هم هست که بیشتر در هنگام خواب فعال است و مسئول درک ما از پرخاشگری، ترس و واکنش به آن است. رویاها ثابت می‌کنند که مغز ما حتی در هنگام خواب هم کار می‌کند. یک انسان به طور متوسط حدود ۴-۷ خواب در شب می‌بیند.
۱۰. حافظه کوتاه‌مدت حدود ۲۰ تا ۳۰ ثانیه دوام می‌آورد.
مغز مقادیر کمی از اطلاعات را برای مدتی حدود ۱.۵ دقیقه در ذهن فعال و برای دسترسی آسان نگه می‌دارد. حافظه‌ی اکثر مردم برای اعداد حدود ۷ ثانیه و برای حروف حدود ۹ ثانیه است. علاوه بر این، مغز می‌تواند تا ۷ رقم را در حافظه‌ی کاری خود ذخیره کند. به همین خاطر است که شماره تلفن در بسیاری از کشورها ۷ رقمی است.
۱۱. انجماد مغزی واقعا یک سیگنال هشداردهنده است.
فریز شدن مغز یا همان انجماد مغزی زمانی اتفاق می‌افتد که چیز خیلی سرد می‌خورید یا می‌نوشید. رگ‌های خونی و شریان‌های پشت گلو، از جمله آن‌هایی که خون را به مغز می‌رسانند، سرد و منقبض می‌شوند. وقتی این رگ‌ها دوباره گرم و منبسط شوند، شما ممکن است در پیشانی‌تان احساس درد کنید. اگر دچار چنین حالت و احساساتی می‌شوید سعی کنید از تغییرات ناخواسته ناشی از دما جلوگیری کنید.
۱۲. حقایقی جذاب در مورد مغز انسان: مغز نمی‌تواند درد را احساس کند.
هیچ گیرنده درد در خود مغز وجود ندارد. اما مننژها (پوشش های اطراف مغز)، پریوستوم (پوشش روی استخوان ها) و پوست سر همگی گیرنده‌های درد دارند. تحقیقات و مشاهدات نشان می‌دهند که وقتی جراحی روی مغز انجام می‌شود، مغز از نظر فنی آن درد را احساس نمی‌کند.
۱۳. مغز انسان با افزایش سن کوچک‌تر می‌شود.
مغز انسان تا اواخر دهه ۴۰ زندگی یک فرد به رشد خود ادامه می‌دهد. این تنها عضوی در بدن انسان است که برای مدتی طولانی در حال رشد است. علاوه بر این، مغز نسبت به هر اندام دیگری، تغییرات بیشتری را تجربه می‌کند. در اواسط طول عمر یک فرد، مغز شروع به کوچک شدن خواهد کرد. با این حال، اندازه در مغز مهم نیست. هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد مغز بزرگ‌تر عملکرد بهتری نسبت به مغز کوچک‌تر دارد.
۱۴. الکل روی مغز شما تاثیر می‌گذارد.
نوشیدن مشروبات الکلی تاثیرات بد زیادی روی مغز انسان می‌گذارد. بعضی از عوارض آن مثل تاری دید، شل و نامفهوم صحبت کردن، راه رفتن ناپایدار و … کوتاه مدت است و معمولا پس از هوشیاری به حالت طبیعی برمی‌گردد. با این حال، اگر زیاد الکل می‌خورید، باید به این نکته توجه داشته باشید که شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد الکل می‌تواند تاثیرات دائمی و همیشگی روی مغز شما بگذارد. مشکلات حافظه و کاهش عملکرد شناختی از مهم‌ترین تاثیرات درازمدت زیاد الکل نوشیدن است.
۱۵. مغز شما یک تولیدکننده افکار تصادفی است.
در سال ۲۰۰۵، بنیاد ملی علوم مقاله‌ای در مورد تحقیق درباره افکار انسان در روز منتشر کرد. طبق نتایج آن، هر فرد به طور متوسط حدود ۱۲۰۰۰ تا ۶۰۰۰۰ فکر در روز دارد. از این میان، ۹۵٪ از این افکار دقیقا همان فکرهای تکراری روز قبل و حدود ۸۰٪ آن‌ها افکار منفی هستند.
۱۶. مغز شما ۲۰٪ از اکسیژن و خون بدن را مصرف می‌کند.
مغز شما به یک منبع دائمی اکسیژن نیاز دارد. حتی پنج دقیقه بدون اکسیژن بودن می‌تواند باعث مرگ برخی از سلول‌های مغزی شود و به آسیب‌های شدید مغزی منجر شود. همچنین، هر چه بیشتر فکر کنیم، مغز ما اکسیژن و سوخت بیشتری از خون‌مان مصرف می‌کند، چیزی حدود ۵۰٪.
۱۷. ورزش به همان اندازه که برای بدن ما مفید است برای مغزمان هم نیز مفید است.
ورزش هوازی ضربان قلب ما را بالا می برد و جریان خون را به مغزمان افزایش می‌دهد. هر چه بیشتر نفس بکشیم، اکسیژن بیشتری به جریان خون ما وارد می‌شود و در نتیجه اکسیژن بیشتری به مغزمان می‌رسد. این مسئله باعث تولید نورون‌ها در قسمت‌های خاصی از مغز می‌شود که کنترل حافظه و تفکر را بر عهده دارند. تولید نورون‌ها باعث افزایش حجم مغز می‌شود و این ذخیره شناختی به مقابله با اثرات زوال عقل کمک می‌کند.
اشاره شده است که ورزش باعث افزایش تولید نوروتروفین ها می شود که منجر به انعطاف پذیری بیشتر مغز و در نتیجه حافظه و یادگیری بهتر می شود. از طرف دیگر، ورزش تولید نوروتروفین‌ها را بالا می‌برد که باعث انعطاف‌پذیری بیشتر مغز و در نتیجه بهتر شدن حافظه و یادگیری می‌شود. علاوه بر نوروتروفین‌ها، ورزش باعث افزایش انتقال‌دهنده‌های عصبی در مغز به ویژه سروتونین می شود که پردازش اطلاعات و حالت روحی را بهبود می‌بخشد.
۱۸. فعالیت مغز می‌تواند یک لامپ کوچک را روشن کند.
هنگامی که بیدار هستیم، مغز ما حدود ۱۲ تا ۲۵ وات برق تولید می‌کند که این میزان برای روشن کردن یک لامپ کوچک کافی است. مغز سریع هم کار می‌کند. اطلاعاتی که از بازوها و پاها به مغز ما می‌رسد با سرعت ۲۴۰ تا ۴۲۰ کیلومتر در ساعت حرکت می‌کنند. مغز برای تولید این مقدار انرژی از گلوکز موجود در بدن استفاده می‌کند.
۱۹. مغز ما بیشتر از چربی تشکیل شده است.
مغز ما با حداقل ۶۰٪ چربی، چرب‌ترین عضو بدن ماست. به همین دلیل است که چربی‌های سالم مثل امگا ۳ و امگا ۶ برای سلامت مغز و کل بدن حیاتی هستند. چربی‌های سالم به تثبیت دیواره‌های سلولی در مغز کمک می کند و می‌تواند التهاب را کاهش دهد و به عملکرد درست سیستم ایمنی کمک می کند.
۲۰. خواب ضروری است.
بدن و مغز ما به استراحت نیاز دارد تا به درستی کار کنند. توانایی قضاوت، حافظه و کارکرد مغز در زمانی که فرد خواب کافی ندارد، مختل می‌شوند. به همین دلیل است که کمبود خواب باعث مرگ سلول‌های مغزی می‌شود. خواب مناسب برای بهبود حافظه ضروری است. در طول خواب، مغز تمام خاطرات روز را جمع‌آوری می‌کند. احساس خستگی می‌کنید؟ خمیازه بکشید. تحقیقات نشان می‌دهد که خمیازه مغز را خنک می‌کند. کم خوابی دمای مغز را بالا می‌برد.
در پایان برشی از کتاب صوتی «قوانین شگفت‌انگیز ذهن» را بشنویم:
برای دانلود کتاب صوتی «قوانین شگفت‌انگیز ذهن» روی تصویر زیر کلیک کنید:
دیدگاه‌ها 0